Ancient Turkey

Antik çağlarda Likya Birliği şehir devletlerinin bir uzantısı olan ve Beydağları, Akdağ, Elmalı Dağları ile çevrelenen Teke yarımadası, uygarlığın en önemli simgelerinden biri! Çağlar boyunca gerek Likya gerekse Bizans ve Türk halkı tarafından yerleşim yeri olarak seçilen bu bölge, içinde pek çok önemli antik kenti, havzayı ve mesire alanını barındırmıştı. Patara Antik Kenti’nde Stadiasmus Patarensis anıtı keşfedildiğinde Elmalı’da yer alan en eski yerleşim isimleri ve bu kent yerleşimleriyle ilgili pek çok yeni bilginin de gün yüzüne çıkmasına olanak sağladı. MÖ 1.yüzyılda Patara’nın çevresinde bulunan Akarassos, Khoma , Podalia ve Soklai adlı önemli kent yerleşimleri de bu ganimetlerden birkaçıdır. Pek çok milleti sınırları içerisinde barından Elmalı, konumundan dolayı antik çağlardan beri iskân için tercih edilen ilk noktalardan biriydi. Akarassos ise Elmalı’nın Roma döneminden Bizans’ın sonuna kadar kullanılan ve bilinen ilk adı olmakla öne çıkıyor. Yüce Doruk Kenti anlamına ge...

Stadiasmus Patarensis'de adı geçen bir diğer kent ise Soklai'dır. Henüz yeri bilinmeyen kent, yapılan araştırmalar sonucunda, olasılıkla Birnalı'nın 12 km güneyinde, Elmalı Yaylasının güneydoğu eteklerinde yer alan Söğle Kasabasındaki ören yerine yerleştirilmelidir. Günümüze kadar gelmiş olan ses benzerliği de bu fikri pekiştirmektedir. Söğle'deki antik yerleşime, Bean hatalı olarak Podalia kentini yerleştirmiştir. 62 Söğle kasabasına Podalia yerine Soklai kentinin lokalize edilmesi, Stadiasmus Patarensis'in vermiş olduğu güzergahlar ile de uyum içerisindedir. Kentin adı, Stadiasmus Patarensis'de Akarassos ve Podalia'dan geçen yol güzergahları arasında yer almaktadır. Soklai, 1. S. 6. yy.'da yaşamış olan Sionlu Nikolaos'un yaşamının anlatıldığı eserde de geçmektedir. Kaynak: Likya incelemeleri 1 / Lykia'nın Yerleşim Coğrafyasında Yeni Lokalizasyonlar / Nihal Tüner

Sadece Stadiasmus Patarensis'de adı geçen ve Rhodiapolis ile Akalissos arasında olduğu anlaşılan Madnausa kenti henüz lokalize edilememektedir. Fakat, Rhodiapolis'in kuzeyinde, Kızıldağ üzerinde bir ören yeri bulunmaktadır. Bu çevrede yapılacak araştırmalar sonucunda, Madnausa belki de konum olarak uygun gözüken bu örene yerleştirilebilir. Kaynak: Likya incelemeleri 1 / Lykia'nın Yerleşim Coğrafyasında Yeni Lokalizasyonlar / Nihal Tüner

Stadiasmus Patarensis'in son üç güzergahıntam olarak açık olmamakla birlikte, oradaki ifadelere göre, şu an yeri tam olarak bilinmeyen Asia Bölgesindeki Phaselis ile Korykos arasında, Epikam[ ... ] Bölgesinde Laodikea isminde bir yerleşim vardır. Olympos'a yerleştirdiğimiz Korykos ile Phaselis arasındaki bölgede, Dağının güneydoğu eteklerinde, bugün Yukarı Beycik ya da Fırıncık / Furuncuk / Gavurpazarı olarak geçen mevkideki kalıntılar Laodikea'nın lokalizasyonu için uygun bir yerleşim yeri olarak gözükmektedir. Fakat yine de, bu, kentin lokalizasyonu için yeterli değildir. Fırıncık yerleşmesi, yüzeydeki yapılarıyla açıkça Hellenistik Dönem kent yapısı gösterir. Roma Dönemi'ne ait hiçbir kalıntıya rastlanmaması, kentin Hellenistik Dönem'de herhangi bir nedenden dolayı terk edilmiş olduğunu düşündürmektedir. Antik kentin İ. Ö. 2. ya da 1. yy.'da geçirdiği ağır bir depremden sonra boşaltılmış olduğunu düşünmektedir. Bu ihtimalin dışında, kanımca, bu terk edilişin ...

Lokalizasyonu tam olarak yapılamayan Pygela kenti, Stadiasmus Patarensis'de iki güzergahla karşımıza çıkmaktadır. Buna göre, Kosara'dan ayrılan yol, önce Lykai'a varmakta, sonra da Kollyba arasından Pygela'ya ulaşmakta, oradan da Korydalla'ya doğru devam etmektedir. Lykai ile Pygela arasındaki uzaklık eksik olduğu için bilinmemektedir. Pygela ile Korydalla arasındaki uzaklık 60 stadia yani yaklaşık ll km olarak verilmiştir. Bu bilgilere göre Pygela kenti, Bölücektaş Tepesi'ne lokalize ettiğimiz Lykai ile bugünkü Kumluca'da bulunan Korydaila arasında aranmalıdır. Gedelma'nın 2 km batısında yer alan Bölücektaş Tepesi ile Korydaila arasındaki antik kalıntılar araştırıldığında en doğuda yer alan ilk yerleşme, Attaleia'nın 48 km güneybatısında, Phoiniks'in ise 36 km kuzeydoğusunda, Attaleia ile Phoiniks arasındaki eski bir dağ yolu kenarında, Gödene'nin 3 km kuzeyinde yer alan Akçaağıl Köyü arazisi içindeki bugünkü Köristan Tepesi'nde yer al...

Pygale’nin adına ilk olarak Strabon’un antik Anadolu Coğrafyasını konu eden “Geographika” adlı kitabında rastlanıyor. Strabon zamanındaki inanca göre; Truva Savaşı sırasında kaba etlerine hastalık gelen Agamemnon’un bazı askerlerine kahinler burada iyileşebileceklerini söylemiştir. Bunun üzerine Agamemnon’un bu savaşçıları, kentin ilk kurucuları oldu. Bu söylence kentin adının kaynağını da buna bağlar. Pyge, antik Yunan dilinde “kalça” anlamına gelir. Arkeolojik bulgular, kentin tarihinin Eski Tunç Çağından Orta Bizans Dönemi’ne kadar kesintisiz sürdüğünü doğrular niteliktedir. Bu durum kentin kuruluşunun Truva Savaşı’ndan daha eski tarihlere kadar gittiğini kanıtlar ve kuruluş efsanesinin sorgulanmasına yol açar. Büyük olasılıkla o zamanki bakış açısının eseri olarak, kentin kuruluşu Agamemnon’la ve Agamemnon’un savaşçıları ile ilişkilendirilmiştir. Pygale’da 1974 ile 1978 yıllarında kazılar yapılmıştır. Kentte bulunan tarihi yerleşim, plajın güney kısmını sınırlayan tepenin üzerind...

Mnarike kuzeydoğu Lykia'da, Kosara'nın da bağlı bulunduğu bir bölgenin ismidir. Kitanaura ile Phaselis'e giden antik yolun hareket noktasını oluşturmaktadır. Fakat, bölgede yapılan son araştırmalar, Mnarike'nin sadece bir bölge ismi olmayıp, bunun yanında bir yerleşim yerinin ismini de karşıladığını ortaya çıkarmıştır. B. İplikçioğlu tarafından Kozarası-Yarbaşçandır yolu üzerinde bulunan bir lahit üzerindeki yazıt Mnara'nın Lykia Eyaleti'nde, Phaselis teritoryumu'nda bir yerleşim yeri olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bilgiler ışığında Mnara'nın Kosara ile Phaselis arasında aranması mantıklıdır ve bunun için en uygun konum Kavak Dağındaki harabelerdir. Burada, Mnarike Bölgesi ve Mnara yerleşmesi ile ilgili olarak, Diodoros'un İskender'in Phaselis'den geçişini anlatırken değindiği, Marmaralılar'ın kimliğinden de söz etmek gerekir Diodoros'un anlattıklarına göre; "İskender, Kilikia'ya kadar bütün kıyı şeridini, pek çok ken...

Kosara'nın hemen güneydoğusunda yer alması gereken bu kent de ilk olarak Stadiasmus Patarensis'de karşımıza çıkmaktadır. Stadiasmus Patarensis'e göre, Kosara'dan Lykai'a giden yol, buradan itanaura ve Pygela olmak üzere iki kola ayrılmaktadır. Bu bölgede, Attaleia'nın 37 km güneybatısında, Gedelma'nın (Güneşli) yaklaşık 2 km batısında, bugünkü Bölücektaş Tepesi üzerinde bir harabelik bulunmaktadır. Burası, bu çevrede Lykai'ın konumuna uyan tek yerdir. Çünkü, Kosara'dan buraya Teke Dağının hemen kuzey sınırındaki güneye kıvrılarak ve Teke Dağı etekleri boyunca güneye doğru devam edilerek çok rahat bir ulaşım sağlanabilir. Bölücektaş Tepesi'ne yerleştirdiğimiz Lykai'dan yine Ovacık üzerinden geçerek 60 stadia uzaklıktaki Kitanaura'ya (Saraycık) ulaşılabilir. Lykai'dan (Bölücektaş Tepesi) Finike yönüne giden dağ yolu Gödene'nin doğusundan geçerek Savrun'daki harabeliğe yerleştirdiğimiz Pygela'ya doğru devam eder. Bugüne kadar...

Spratt ve Forbes, Ritter, Petersen ve Luschan gibi bazı ondokuzuncu yüzyıl seyyahlarının gezi raporlarında,  Kosara, Finike’den Antalya’ya doğru devam eden yol kenarında, üçbindokuzyüz adım yüksekliğinde bir kavşak noktası olarak gösterilir. Onlara göre antik dönemin Kosara’sı üç doğrultulu bir kavşak noktasında yer almakta idi. Kazı biliminde, günümüzün Kozarası mahallesinin kuzeyindeki Kaplan Dağı’nda yer alan harabenin antik dönemin Kosara’sı olabileceği ihtimali üzerinde durulmaktadır. Ki bu tepe Alakır, Çandır ve Kesme Boğazı Vadileri’ne hakimdir ve bu vadilerden gelen dağ sıralarının düğüm noktasıdır. Antik dönemde Attaleia’dan (Antalya) çıkıp güneye doğru, Çandır Vadisi’ndeki Trebenna (Geyikbayırı), Typallia (Çitdibi/Karabel) ve vadinin bittiği düze çıktığı Kosara’ya ulaşılmaktaydı. Keza Korydalla’dan (Kumluca) çıkıp kuzeye doğru Alakır Vadisi ve Phaselis’ten sonra Idyros (Ağva) Nehir Vadisi boyunca devam eden yolların da Kosara’da birleşmiş olması gerekir. Çandır Vadisi’...