Ancient Turkey

Adana'ya bağlı Kozan ilçesinin 28 km. güneyinde bulunan Anavarza (Anazarbos / Ayn-zarba / Anazarbus / Caesarea ad Anabarsum) Antik Kenti, bugünkü Dilekkaya köyündeki antik şehir, Sunbas çayının Ceyhan ile birleştiği yerin 8 km kuzeyinde ada gibi yükselen bir tepe üzerindedir. Roma İmparatorluğu öncesine ait hiçbir bilgiye rastlanmayan Anavarza Antik Kenti, Çukurova düzlüğünde yer alan 200 metre yüksekliğindeki kaya kütlesine ait olduğu düşünülen, Anabarsum ismiyle birlikte “Caesarea ad Anabarsum (Anabasum yanındaki Caesarea)” olarak anılıyor. Anazarbus veya Anabarzus adının esasen kente hakim olan ve Çukurova düzlüğünün en çarpıcı fiziki oluşumlarından biri olan 200 metre yüksekliğindeki kaya kütlesine ait olduğu ve belki Eski Farsça Na-barza (“Yenilmez”) adından tahrif edildiği düşünülebilir. Anavarza, sadece bir millet ve bir medeniyete ait olmayıp birkaç medeniyetin izlerini taşıması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. 4000 dönüm arazisiyle Anadolu'nun en büyük antik ken...

Dağlık bir bölgede konumlanan Amyzon Antik Kenti, Aydın İli'ne bağlı Koçarlı İlçesi'nin Gaffarlı Köyü'nün 1.5 km kadar yukarısında, Mazın Kalesi olarak adlandırılan yerdir. Köy yolu üzerinde Amyzon tabelası bulunmaktadır. Antik kaynaklarda adı çok zikredilmeyen Amyzon Antik Kenti, Antikçağ coğrafyacısı Strabon tarafından Khalketor, Euromos ve Herakleia ile birlikte aynı grupta toplar ve bu kentleri büyük şehirlerin ileri karakolları olarak nitelendirerek, onlardan daha az önemli kentler olduğunu vurgular. Yüzey araştırmaları ve küçük kazılar dışında sistematik bir araştırmanın veya kazının yapılmadığı ama define avcılarının hedefi halindeki Amyzon'un tarihçesi ile ilgili bilgileri, kentte ve çevresinde bulunan yazıtlardan edinebiliyoruz. Amyzon'un, M.Ö. 3. yy'da Ptoleimoslar'ın yanında yer aldığını ama yüzyılın sonlarına doğru Seleukos Hanedanlığı'na bağlandığını; Suriye Kralı Üçüncü Antiokhos'un yazdığı M.Ö. 203 yılında yazdığı bir mektupta, içi...

Amorium (Hisar), Ankara'nın 170 km. güneybatısında, Afyonkarahisar'ın 70 km. kuzeydoğusunda ve Emirdağ İlçesi'nin 12 km. doğusunda yer alan ve M.Ö. 2000'li yıllardan itibaren Hitit, Phryg, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kesintisiz yerleşim görmüş antik kenttir.  Kent, Yukarı Şehir ve Aşağı Şehir olarak iki başlık altında değerlendirilmektedir. Alandaki en erken yerleşimin merkezi Yukarı Şehir olarak adlandırılmış olan höyüğün bulunduğu bölgedir. Yukarı Şehir, höyüğün kenarlarında hala izleri görülebilen Bizans dönemi sur duvarlarıyla, Asağı Şehir'de bütün şehri kuşattığı takip edilebilen bir koruma (sur) duvarıyla çevrilidir. Sit alanında Klasik ve Hellenistik dönemlere ait arkeolojik kalıntılar olmamasına rağmen Amorium'un o dönemlerde Orta Anadolu tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Amorium'un, Roma Senatosu tarafından bölgede kendi parasını basma izni verilen ilk şehirler arasında oluşu, M.Ö. 1. yüzyıl başlarında Doğu Phrygia...

Turunç ile Kumlubük arasında kalan ve Amos Koyu'nun çevresinde bulunan Amos Antik Kenti, son zamanlarda turistlerden yoğun ilgi görmektedir. Günümüze kadar iyi korunmuş bir halde gelen antik kentte tiyatro, sarnıç, tapınak, anıtlar ve heykel kalıntıları bulunmaktadır. Amos Antik Kenti; Marmaris'e 24 km, Turunç'a ise 2 km uzaklıktadır. 1948 yılında Prof. Dr. George Ewart Bean tarafından yapılan kazılarda ortaya çıkarılan, milattan önce 2. yüzyıla ait kira sözleşmeleri, Amos’un 2 bin 200 yıllık bir geçmişi olduğunu kanıtlayan en önemli belgeler olarak tarihe geçmiştir. Amos kenti, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 14 Ekim 1978 tarihli kararıyla Birinci Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmiştir.

Ancyranus ( veya Ancyra, Ankyra), Frigya'nın kuzey kısmında bir antik şehirdir. Tarihçi Strabo, Ancyra'nın Blaudos yakınında, Lidya tarafında "küçük bir şehir veya kale" olarak ondan bahseder. Verdiği tariflerden günümüzde Susurluk Çayı'nın kaynağı olan Simav gölünün kıyılarında Boğazköy (eski adı ile Kilise Köy)'deki kalıntıların Ancyra olması gerektiği anlaşılmaktadır. Eski çağlarda Ancyra gölün kıyısındaydı.[1] Ancyra, batı Frigya'da Abbaitis bölgesinin baş şehriydi ve M.Ö. 2. yüzyılda üzerinde ΜΥΣΩΝ ΑΒΒΑΙΤΩΝ yazan paraların basıldığı yerdir. Uzun bir süre sonra, Nero zamanında, Ancyra kendi adını taşıyan paralar basmaya başladı, muhtemelen şehre Julia onursal adının verildiği dönemde (ΙΟΥΛΙΕΩΝ ΑΝΚΥΡΑΝΩΝ yazan Nero ve Poppaea parası). Daha sonra basılan paralarda sadece ΑΝΚΥΡΑΝΩΝ yazar. Ancyra paraları, Nero döneminden Philips döneminde kadar, yaklaşık 200 yıl sürer. Bazı paraların üzerinde bir gemi çapası tutan Zeus resmi bulunur.[2] Ancyra, Türk...

Bergama, İzmir’den kuzeye doğru yola çıkıldığında, Ayvalık’tan Edremit körfezine uzanan kıyı yolu ile Manisa’nın kuzeyine inen Soma yolunun ayrıldığı kavşak noktasındadır ve bereketli Bergama Ovası’na hakim konumda yer almaktadır. Sularının şifalı olması ayırıcı bir özelliğidir. Bu nedenlerle tarihin birçok evresinde yerleşim görmüş, özellikle Pergamon Krallığı ve vasiyet ile Roma İmparatorluğu’na intikal ettiği dönemde imar yönünden en şaşalı günlerini yaşamıştır. Bahsi geçen dönemlerde mimari açıdan oldukça zenginleşmiştir. Sularının şifalı olması nedeniyle sağlık merkezi özelliği kazanmıştır. Mimari ağırlıklı olarak hamam yapıları oluşmaktadır. Bu bölgedeki dikkat çekici merkezlerden birisi de, Allianoi antik şifa merkezidir. Allianoi, özellike Roma Döneminde en parlak günlerini yaşamış, Anadolu coğrafyasındaki termal bazlı antik şifa merkezlerinden biridir. Bugün Bergama-Ivrindi Karayolunun 18.km’sinde, Paşa Ilıcası mevkiinde yer almaktadır. 1998 yılından bu yana da Paşa...

Hatay il merkezinin kuzeydoğusunda; Amik Ovası'nın doğusunda; Türkiye-Suriye sınırında; Reyhanlı İlçesi'nin güneybatısında; Varışlı Köyü'nün kuzeybatısında; Tayfursökmen Köyü'ne yaklaşık 3 km mesafede yer almaktadır. Asi (Orontes) nehrinin kenarında yer alan ve Antik adı Alalakh olan Tell Açana Höyüğü yörenin önemli ve oldukça büyük bir höyüğüdür. Çivi yazılı tabletlere göre Mukiş Krallığı merkezi Halep’te yer alan Yamhad Krallığı’nın vassalı olarak Yarim - Lim Soyu tarafından yönetilirdi. Tarım açısından zengin olan krallığın, saray ambarlarında ortaya çıkarılan çok sayıda tahıl saklama küpleri, fildişi eşyalar, pişmiş toprak heykelcikler, değerli eser ve yazılı tabletler bu zenginliğin ticaret ile desteklenmiş olduğunu, başkentin yüksek ekonomik düzeye ulaştığını gösterir. Batıda Amanos Dağları’nın eteklerinden doğuda Jebel Akra ve Jebel Zawihye Dağları’na kadar uzanan, verimli toprakları ile birçok medeniyete can vermiş Amik Ovası, antik çağlardan günümüze kadar ...

Akalissus / Akalissos, Antalya ili sınırları Kumluca ilçesi yakınlarındaki bir antik kenttir. Bazı kaynaklarda Asar Önü diye de geçer. Kumluca’dan Alakır Barajı kenarından 30 km gidilerek asfalt yoldan Karacaören köyü İncirağacı mahallesine varılır. Köyün güneydoğusunda kaya mezarlarına ve lahitlere rastlanır. Burada 1950’li yıllarda çok büyük hazineler köylüler tarafından çıkarılmış ve hepsine devlet tarafından el konulmuştur. Eski Likya birliğinden gelişmiş olan Koinon’a dahil olan bir kent idi. Akalissos Luwi kökenli bir sözcük olup anlamı bilinmemektedir. Kentin kuruluşu ile ilgili bilgilerimizin yetersizliğine rağmen Helenistik dönem öncesi var olduğu sanılmaktadır. Tarihte isminin ilk geçişi Roma dönemindedir. Ve bu dönemde komşuları olan İdebessos (Yenikışla-Bademağacı) ve Kormos (Karabük) ile üç kent birliğini (Sympoliteia) kurmuşlardır. İmparator III. Gordianus döneminde (M.S.238-244) sikke basmıştır. Bu sikkelerin üzerinde kentin ismi yazılıdır. Bizans devrinde ise ...

Anadolu’nun en görkemli antik kentlerinden birisi de Alinda antik kentidir. Alinda Antik kentini tarih sahnesine çıkaran ve onu ünlü yapan Karia Kraliçesi Ada olmuştur. Kent yapılarında mermerin kullanılmadığı, granit taşların kullanıldığı gözlemlenmektedir. Bulunan mezarlarda süse pek rastlanmaz. Her türlü olumsuzluğa rağmen Alinda gezgin için bulunmaz güzellikte bir kenttir. Araştırmalarda Alinda kentinin tarih sahnesine çıkışının genellikle İ.Ö. 4. yy. olduğu söylense de kent hakkında bildiklerimiz İ.Ö. 14. yy'a kadar gitmektedir. Alinda, Hitit İmparatoru II. Mursilis (İ.Ö. 1350-1320) döneminde Sena Irmağı ülkesine bağlı bir kentti. II. Mursilis döneminde Alinda kentinin adının İalanti olduğu bilinmektedir. Bu bilgileri II. Mursilis'in anallerinden ve mısır yazıtlarından öğreniyoruz. Kentin yakın çağa ait bilgileri, öncekiler gibi azdır. İ.Ö. 340 yıllarında Halikarnasos'da olan Karia yönetimi iç kargaşalar yaşamaya başlamıştır. Bilindiği gibi anaerkil aile yapısına sah...

Alabanda antik kenti Aydın İli, Çine İlçesi, Doğanyurt köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır. Alabanda antik kentinin üzerinde bulunduğu Araphisar Doğanyurt köyü nün bir mahallesidir. Kent Çine Çayı’nın (Marsyas) 4 km. batısında Karadağ’ın uzantıları olan iki tepenin yamacına, kuzeyde Çine Ovası’na doğru yayılmıştır. Alabanda’nın yolu asfalt olup, antik kentin ortasından geçerek Alinda’ya ulaşmaktadır. Alabanda adı Karia dilinde Ala (at), banda (yarış) anlamına gelen kelimelerden türemiştir. Bizanslı tarihçi Stephanos, Kral Kar’ın oğlu Alabandos’un bir at yarışını kazanması nedeniyle kente Alabanda adının verildiğinden söz etmektedir. Çiçero ise Tanrılar Dünyası isimli eserinde kentin adını Kar tanrısı Alabandos’tan aldığını söyler. Daha sonra Büyük İskender’in Anadolu’ya gelişinde adından söz edilmeyen Alabanda hakkındaki ilk bilgileri M.Ö. 3. yy. sonlarında öğreniyoruz. Buna göre Seleukos Kralı kente Khrysor Antiokhia adını verir. Delphi’de bulunan bir yazıtta III. Antiokhos’un i...

Aizanoi, Kütahya şehir merkezine 58 kilometre uzaklıkta, Çavdarhisar ilçesinde bulunan antik kenttir .Etimolojik verilere göre kentin ismi Zeus'un kızı su perisi Erato ile Arkadya ulularından Kral Arkas'ın oğlundan gelmektedir. Aizanoi kültürel yapısıyla sanat çevreleri tarafından ikinci Efes olarak bahsedilmektedir. Kütahya bürokrasisi son yıllarda az da olsa gelişen Aizanoi tanıtımıyla umutludur. Kentte dünyanın en iyi korunmuş Zeus tapınağı, dünyanın ilk örneklerinden Stadyum-Tiyatro kompleksi, dünyanın ilk borsa yapısı vardır. Bu borsa yapısı 1970 Gediz Depreminde camiin yıkılmasıyla ortaya çıkmıştır. Bunun dışında nekropoller, olimpiyat şeref tribün abidesi, 4 köprü da vardır ki bunların çok kötü şekilde restore edilmiş ikisi hala kullanılmaktadır. Bunun dışında Meter Steunne alanı ve tüneli önemli bir eserdir. Dünyanın en eski borsalarından birine Aizanoi ev sahipliği yapmaktadır Kazı çalışmaları başlamadan önceki etkileyici hali ile antik Aizanoi Tiyatrosu, M.S....

Aigeai kenti Adana ili Yumurtalık ilçe merkezinde yer almaktadır. Yunanca bir isim olan Aigeai keçi kelimesinden türemiş olmalıdır. Kent antik dönemde Kilikya Pedias (Ovalık Kilikya) bölgesinde, Ceyhan (Pyramos) Nehri’nin doğusunda, İskenderun Körfezi’nin batısında, Misis ve Davudi Dağları’nın (Parion Oros) güneyinde yer almaktadır. Kent Hellenistik Dönem’de Aigeai, Roma Dönemi’nde Aegeae, Orta Çağ’da İtalyan denizciler ve tüccarlar tarafından Ajazzo ve Lajazzo, İslami Dönemlerde ise Ayas ismini almıştır. Hellenistik Dönem’de Issos Körfezi’ni kontrol altına almak amacıyla donanma üssü olarak kurulan kent zamanla ticari liman olarak da önem kazanmıştır. Aigeai kentinin asıl gelişme dönemi Julius Caesar’ın MÖ 47 yılının sonbaharında kentin ayrıcalıklarını kabul etmesi ve özgür şehir statüsü vermesiyle başlamıştır. Roma İmparatorluk Dönemi’nde Kilikya kentleri arasında büyük bir rekabet olmasına rağmen Aigeai önemli bir kent olmayı başarabilmiştir. Kent MS 2. yüzyılın ortalarından sonra...

Phell, Kaş’ın 5 km.kuzeyindeki Felen dağı yamacında, Çukurbağ Köyü’ne 2 km. uzaklıkta, Antiphellos ile (Kaş) karşı karşıya bir antik kenttir. Bazı kaynaklarda Felen diye de geçer. Phellos sözcüğü Hellen dilinde “ayakkabı ökçesi yapılan ağaç kabuğuna” verilen isimdir. Aynı zamanda taşlık alanlara da bu isim verilir. Plinius ile Strabon’un sözünü ettiği bu kentin kuruluş tarihi kesinleşmemiştir. Günümüze ulaşan kalıntılar M.Ö.IV. Yüzyıla kadar inmektedir. Tarihi olaylarda ismi geçmeyen kent Bizans İmparatorluğunun çöküşünden sonra önemini yitirerek terk edilmiştir. Günümüze Pınarbaşı köyünde daire planlı, taştan örme anıtsal bir mezar ile bazı burç ve poligonal sur duvarları gelebilmiştir. Buradaki mezarlar da yine Lykia tipindedir. Kaş’ın (Antiphellos) kuzeydoğusunda deniz seviyesinden yaklaşık 950m yükseklikte Fellen-Yayla mevkiinde yer alan, Phellos antik kenti kalıntılarına Demre-Kaş karayolu üzerindeki Ağullu yerleşiminden Çukurbağ yönüne devam edilerek ulaşılır. Kaş’a inen vir...

Pisidia Bölgesinin antik kentlerinden biri olan Adada, Isparta ili, Sütçüler İlçesi‟ne bağlı Sağrak köyü yakınındadır. Isparta'nın ve Kovada Gölü’nün güneydoğusunda yer alan kente Eğridir’den sonra Sütçüler'e uzanan asfalt yoldan 50 km. gidilerek ulaşılabilir. Çevresi çam ve ardıç ağaçlarıyla kaplı tepeler tarafından sarılmış olan antik kent sadece bölgenin değil Anadolu'nun en sağlam kalabilmiş antik kentlerinden biridir. Sütçüler’in eski adı olan Baulo ve Karabaolu veya Karabavlu adlarının Aziz Paul adından geldiği öne sürülmektedir. St. Paul’un geçtiği Perge-Antiokheia (Yalvaç) yolu üzerinde bulunan bu iki yerleşmeye verilen isimlerin St. Paul’la ilişkili olabileceği yazılmıştır. Adada’nın adı ilk kez M.Ö. l. yüzyıl yazarlarından Artemidoros tarafından verilmiştir (Strabon: XII, 570). Sonra Ptolemaios (V 5, 8) ve Bizans tarihçisi Hierokles’ te (674, 4) de “Odada” olarak geçer. 1888 yılında ilk olarak G. Hirschfeld ve aynı zamanda W.M. Ramsey tarafından tespit edilmişti...

Antiphellos, Antalya'nın Kaş ilçesinde antik kent ve Kaş'ın Likya dönemindeki isimlerinden biridir. Bazı kaynaklarda Nisa veya Meryemlik olarak da geçmektedir. Kaş’ta buluşmuş olan iki dilli bir yazıttan, Kaş'ın altındaki kentin Antiphellos olduğu kesin olarak anlaşılmıştır. bununla birlikte Kaş'ın daha eski ismi Habesos’dur.  M.Ö. IV. yüzyılda Antiphellos çok küçük bir yerleşim yeri olup biraz yukarısında bulunan Phellos’un lim anı idi. bu nedenle i smi Phellos’un karşısındaki anlamına gelen Antiphellos dur,  An cak Helenistik döneme girilirken Phellos gerilemiş, Antiphellos ise gelişerek daha ön plana çıkmıştır. Bu durum Roma döneminde de devam etmiştir, bölge ormanlarından elde edilen sedir ağacı ticareti ve süngercilik sayesinde gelişerek Phellos’un limanı olmaktan kurtulmuş  kendine yeten zengin bir şehir durumuna gelmiştir. Çukurbağ Yarımadası’na gelen yolun sağında bulunan Antiphellos Antik Kentinin  denize bakan ve  Helenistik dönem özelli...

Kandyba, Kaş’ın ( Antiphellos ) 13 km. kuzeyinde, Gendeve (Gendive, Kendova, Çataloluk) köyünün yanındadır. Gendeve adı, Kandyba adının günümüze gelmiş mirasıdır. Kandyba sözünün Luwi veya Likçe ’den geldiği sanılmaktadır. “Ana Tanrıçanın erkeği” veya “Baş Tanrı’ya ait” bir isim olduğu düşünülmektedir. Lykçe ismi Xkbi olan kent, İlk olarak 4. yüzyıl sonlarında, daha sonra Lykia Birliği döneminde ve III. Gordian zamanında sikke basmıştır. Kandyba, piskoposluk listelerinde 12. yüzyıla kadar eyaletin piskoposluk merkezi olarak gösterilmektedir, kentten ziyade yalnızca bir kült merkezi olma olasılığı yüksektir.  İnsanlık tarihinin ilk ansiklopedisinin yazarı Plinius, Kandyba'yı daha iyi bilinen Lykia/Likya şehirleri arasında saysa da, Kandyba hiçbir zaman önemli bir kent olarak ele alınmamıştır. Kentin kuruluşu, eponim yani hem gerçek hem mitolojik bir kahraman olan Deukalion 'un oğlu Kandybos ile ilişkilendirilir. Deukalion, Yunan mitolojisinin Nuh Peygamber'e denk düşen k...