Amyzon antik kenti - Aydın / Koçarlı
Dağlık bir bölgede konumlanan Amyzon Antik Kenti, Aydın İli'ne bağlı Koçarlı İlçesi'nin Gaffarlı Köyü'nün 1.5 km kadar yukarısında, Mazın Kalesi olarak adlandırılan yerdir. Köy yolu üzerinde Amyzon tabelası bulunmaktadır.
Antik kaynaklarda adı çok zikredilmeyen Amyzon Antik Kenti, Antikçağ coğrafyacısı Strabon tarafından Khalketor, Euromos ve Herakleia ile birlikte aynı grupta toplar ve bu kentleri büyük şehirlerin ileri karakolları olarak nitelendirerek, onlardan daha az önemli kentler olduğunu vurgular.
Yüzey araştırmaları ve küçük kazılar dışında sistematik bir araştırmanın veya kazının yapılmadığı ama define avcılarının hedefi halindeki Amyzon'un tarihçesi ile ilgili bilgileri, kentte ve çevresinde bulunan yazıtlardan edinebiliyoruz. Amyzon'un, M.Ö. 3. yy'da Ptoleimoslar'ın yanında yer aldığını ama yüzyılın sonlarına doğru Seleukos Hanedanlığı'na bağlandığını; Suriye Kralı Üçüncü Antiokhos'un yazdığı M.Ö. 203 yılında yazdığı bir mektupta, içinde Apollon ve Artemis tapınaklarının iltica hakkının da bulunduğu şehir ayrıcalıklarını onayladığını; M.Ö. 2. yy'da Amyzon'un, bugün Bafa Gölü'nün kıyısında bulunan Herakleia ile bir antlaşma yaptığını yine bu yazıtlar sayesinde biliyoruz. Amyzon, M.S. 2. yy'da, masrafları imparatorluk yönetimi tarafından karşılanan bir yol yapılarak yenilenmiş ve sonrasında dini bir merkez olmuştur.
Önemli kalıntılara ev sahipliği yapan Amyzon Antik kenti'nin surlarının ayakta kalan kısımları yaklaşık 137 m uzunluğunda, 1.70 m kalınlığında ve 6 m'nin üzerinde bir yüksekliğe sahiptir. Güzel bir taş işçiliğine sahip olan ve isodomik taş bloklarla inşa edilen yapı M.Ö. 300'lere tarihlenir.
Şehrin iç kısmında, kaynaklarda da söz edilen Apollon ve Artemis tapınakları yer alır. Tapınakların kalıntıları arasında, bazı tanrılarının isminin üç kere yazıldığı, tapınağa yardım edenler listesi bulunmuştur. Filolog George E. Bean bu durumu "vatandaşların o yıllarda yardımda bulunacak kadar zengin olmadığı ve ayinlerin masraflarının tapınak hazinesinden karşılanıyor olamasına" bağlar. apınağın temenosunu da oluşturan bu teras duvarları üzerinde yer alan Artemis Kutsal Alanı’nın girişinde, üzerinde Idrieus tarafından yaptırıldığını belirtir bir yazıt bulunan ve İ.Ö. 4. yy.ın ikinci yarısına tarihlenen propylaion vardır. Ayrıca kutsal alanda bulunan diğer yazıtlar tapınağın tarihi konusunda önemli bilgi vermektedir. Kutsal alanda daha önce yapılan kazılarda bulunan terracota figürinleri, kutsal alanın M.Ö. 6. yy'da da kullanıldığını göstermesi açısından önemlidir. Tapınağın ön cephesi, diğer Artemis tapınaklarında da olduğu gibi batı yönüne bakar. Dor düzeninde ve peripteros bir plana sahip olan tapınak, yer yer İon mimarisi özellikleri de gösterir. Tapınak alanında bulunan bir arşitravda, tapınağın Idreius tarafından yaptırıldığı yazmaktadır.
Amyzon Antik Kenti'nin surlarının güney kısmının iç kesiminde, surlara paralel; onbir tanesi kemerli çatılara sahip yeraltı odalarından oluşan bir yapı kompleksi bulunmaktadır. Duvarlarının alt kısımları sıvalı olan bu yapıların girişleri, şehir duvarına bakan kısımlarındandır. Bu yapıların ambar olduğu düşünülmektedir.
Kentin tiyatro yapısı meşe ve çam ağaçları ile kaplıdır. 25 oturma sırası olduğu tahmin edilen yapının bazı oturma sıraları günümüze kadar ulaşmıştır. Tiyatronun 3000-3500 arası kişiyi alabileceği tahmin edilmektedir.
Kaynakça:
anadoluatlasi.com
Antik kaynaklarda adı çok zikredilmeyen Amyzon Antik Kenti, Antikçağ coğrafyacısı Strabon tarafından Khalketor, Euromos ve Herakleia ile birlikte aynı grupta toplar ve bu kentleri büyük şehirlerin ileri karakolları olarak nitelendirerek, onlardan daha az önemli kentler olduğunu vurgular.
Yüzey araştırmaları ve küçük kazılar dışında sistematik bir araştırmanın veya kazının yapılmadığı ama define avcılarının hedefi halindeki Amyzon'un tarihçesi ile ilgili bilgileri, kentte ve çevresinde bulunan yazıtlardan edinebiliyoruz. Amyzon'un, M.Ö. 3. yy'da Ptoleimoslar'ın yanında yer aldığını ama yüzyılın sonlarına doğru Seleukos Hanedanlığı'na bağlandığını; Suriye Kralı Üçüncü Antiokhos'un yazdığı M.Ö. 203 yılında yazdığı bir mektupta, içinde Apollon ve Artemis tapınaklarının iltica hakkının da bulunduğu şehir ayrıcalıklarını onayladığını; M.Ö. 2. yy'da Amyzon'un, bugün Bafa Gölü'nün kıyısında bulunan Herakleia ile bir antlaşma yaptığını yine bu yazıtlar sayesinde biliyoruz. Amyzon, M.S. 2. yy'da, masrafları imparatorluk yönetimi tarafından karşılanan bir yol yapılarak yenilenmiş ve sonrasında dini bir merkez olmuştur.
Önemli kalıntılara ev sahipliği yapan Amyzon Antik kenti'nin surlarının ayakta kalan kısımları yaklaşık 137 m uzunluğunda, 1.70 m kalınlığında ve 6 m'nin üzerinde bir yüksekliğe sahiptir. Güzel bir taş işçiliğine sahip olan ve isodomik taş bloklarla inşa edilen yapı M.Ö. 300'lere tarihlenir.
Şehrin iç kısmında, kaynaklarda da söz edilen Apollon ve Artemis tapınakları yer alır. Tapınakların kalıntıları arasında, bazı tanrılarının isminin üç kere yazıldığı, tapınağa yardım edenler listesi bulunmuştur. Filolog George E. Bean bu durumu "vatandaşların o yıllarda yardımda bulunacak kadar zengin olmadığı ve ayinlerin masraflarının tapınak hazinesinden karşılanıyor olamasına" bağlar. apınağın temenosunu da oluşturan bu teras duvarları üzerinde yer alan Artemis Kutsal Alanı’nın girişinde, üzerinde Idrieus tarafından yaptırıldığını belirtir bir yazıt bulunan ve İ.Ö. 4. yy.ın ikinci yarısına tarihlenen propylaion vardır. Ayrıca kutsal alanda bulunan diğer yazıtlar tapınağın tarihi konusunda önemli bilgi vermektedir. Kutsal alanda daha önce yapılan kazılarda bulunan terracota figürinleri, kutsal alanın M.Ö. 6. yy'da da kullanıldığını göstermesi açısından önemlidir. Tapınağın ön cephesi, diğer Artemis tapınaklarında da olduğu gibi batı yönüne bakar. Dor düzeninde ve peripteros bir plana sahip olan tapınak, yer yer İon mimarisi özellikleri de gösterir. Tapınak alanında bulunan bir arşitravda, tapınağın Idreius tarafından yaptırıldığı yazmaktadır.
Amyzon Antik Kenti'nin surlarının güney kısmının iç kesiminde, surlara paralel; onbir tanesi kemerli çatılara sahip yeraltı odalarından oluşan bir yapı kompleksi bulunmaktadır. Duvarlarının alt kısımları sıvalı olan bu yapıların girişleri, şehir duvarına bakan kısımlarındandır. Bu yapıların ambar olduğu düşünülmektedir.
Kentin tiyatro yapısı meşe ve çam ağaçları ile kaplıdır. 25 oturma sırası olduğu tahmin edilen yapının bazı oturma sıraları günümüze kadar ulaşmıştır. Tiyatronun 3000-3500 arası kişiyi alabileceği tahmin edilmektedir.
Kaynakça:
anadoluatlasi.com
Yorumlar
Yorum Gönder